Beet of steek: kwal, slang, spin
Afhankelijk van seizoen, temperatuur en windrichting spoelen op het strand wel eens kwallen aan. Kwallen hebben brandharen met netelcellen. Deze netelcellen steken in de huid en zorgen zo voor huidirritatie. De irritatie geeft jeuk, zwelling, pijn, roodheid en soms blaren. De meeste verschijnselen verdwijnen in een kwartier.
Wat moet je doen bij een kwallensteek
- Stel het slachtoffer gerust.
- Bedek de geïrriteerde huid met droog zand, zout of suiker. Wrijf niet met een doek of iets dergelijks over de plek omdat dan de netelcellen kapot gaan en er nog meer irritatie ontstaat.
- Spoel de geïrriteerde plek af met zout water. Niet spoelen met zoet water (water uit een fles of kraanwater) want dit maakt de netelcellen juist actief.
Na deze eerste hulp kun je bij strandhulpposten, een apotheek of een huisarts een zalf halen om de jeuk en pijn te verlichten. Er kunnen ook ernstigere reacties optreden. Deze symptomen zijn onrust, verwardheid, duizeligheid, misselijk, braken, spierkramp en bewustzijnsverlies.
Nog ernstiger is het als het slachtoffer ook last krijgt van ademhalingsmoeilijkheden, shock, hartritmestoornissen.
Slangen
Slangen komen in Nederland en België drie soorten slangen voor namelijk: de ringslang, de gladde slang en de adder. De adder is giftig, de andere twee niet.
Adders zijn grijze of bruine slangen van 60 tot 80 centimeter met een zigzagstreep over de rug. Ze leven in de heide op vochtige grond, op zandgrond, hoogveen gebieden en lössgrond. Een adderbeet komt niet vaak voor doordat een adder alleen bijt uit verdediging. De beet van een adder is pijnlijk en houdt ongeveer 2 weken aan. Kinderen zijn door hun kleinere lichaamsgewicht gevoeliger dan volwassenen.
Wat moet je doen bij een slangenbeet
- Schrijf of teken hoe de slang eruit ziet. Dit is belangrijk om erachter te komen wat voor slang het is. Dit is belangrijk in gebieden waar gevaarlijke slangen leven maar kan ook belangrijk zijn bij een ontsnapte slang.
- Zorg dat het slachtoffer zich rustig houdt en probeer hem gerust te stellen. Alles wat de bloedsomloop versnelt moet vermeden worden omdat het gif hierdoor sneller verspreidt. Het lichaamsdeel wat gebeten is moet onbeweeglijk gehouden worden.
- Verwijder sieraden in verband met zwellen.
- Bind geen ledematen af. De kans bestaat dat hierdoor later een lichaamsdeel geamputeerd moet worden. Laat het slachtoffer ook geen alcohol drinken. Beter is het om helemaal niets te drinken als het slachtoffer naar professionele hulp moet. Koelen verergert de schade aan de huid en heeft geen positief effect
- Als je een wond moet verbinden dan doe je dit in dit geval van het hart af (normaal naar het hart toe).
- Breng het slachtoffer naar een dokter of ziekenhuis of bel in acute gevallen 112.
Je kunt proberen om bij een slangenbeet om het gif uit de wond te zuigen. Doe dit nooit met je mond! Wel kun je dit proberen met het Aspivenin pompje. Zorg bij slangenbeten die onmiddellijk pijn doen en hevig zwellen dat het slachtoffer zo snel mogelijk in het ziekenhuis komt (bel 112) en ga het niet vertragen met uitzuigen, uitwassen of verbinden. Het slachtoffer heeft antigif nodig.
Spinnen en schorpioenen
Gevaarlijke spinnen en schorpioenen leven in Nederland en België niet in de vrije natuur. Soms in bagage of grootverpakkingen van produkten uit het buitenland of bij hobbyisten in terraria kun je ze wel vinden. Sommige soorten kunnen heftige reacties veroorzaken of zelfs de dood.
De kans om gebeten of gestoken te worden is dus erg klein. Meestal weet de houder van de spin of schorpioen wel meer over de beet of steek en wat er moet gebeuren. De symptomen die voor kunnen komen zijn roodheid, zwelling, tintelingen, pijn en jeuk. Ernstigere reacties zijn hoofdpijn, misselijkheid, braken, bewustzijnsverlies, ademhalingsmoeilijkheden, hartritmestoornissen en shock.
Wat moet je doen
- Stel het slachtoffer gerust
- Verzorg de wond als een huidwond
- Houd het lichaamsdeel boven de hartstreek.
- Ga naar een dokter
- Bel 112 als het slachtoffer ernstige reacties krijgt.